Τα 8 είδη της μη λεκτικής επικοινωνίας έρευνες δείχνουν ότι στην επικοινωνία ο λόγος έχει μόνο 5% δύναμη, ενώ 45% επιρροή στο συνομιλητή μας έχουν οι ιδιότητες της φωνής και της εκφοράς του λόγου, ενώ 50% δύναμη έχει η γλώσσα του σώματος, η βλεμματική επαφή και οι κινήσεις! Απίστευτο; Κι όμως αληθινό! Σύμφωνα με τη Wikipedia η μη λεκτική επικοινωνία ορίζεται ως η διαδικασία επικοινωνίας ανάμεσα σε ανθρώπους μέσω αποστολής και πρόσληψης προφορικών μηνυμάτων χωρίς λέξεις (κυρίως με οπτικές ενδείξεις). Η συμπεριφορά αλλά και διάφορα στοιχεία του λόγου, εκτός από τις λέξεις, μεταφέρουν νοήματα, πολλές φορές ακόμα σημαντικότερα από αυτά που λένε τα λόγια. Η μη λεκτική επικοινωνία περιλαμβάνει τον τόνο, τον ρυθμό, την ταχύτητα του λόγου, την ένταση της φωνής αλλά και τις εκφράσεις του προσώπου, τη βλεμματική κίνηση και επαφή, τη στάση του σώματος και τις χειρονομίες, το πόσο κοντά στο συνομιλητή μας στεκόμαστε, αλλά και τη γενικότερη εμφάνιση και ενδυμασία μας.
1. Έκφραση του προσώπου. Άσχετα με το τι λένε τα λόγια, η κίνηση των ματιών λέει την αλήθεια.Τα μάτια μιλάνε και αποκαλύπτουν μεγάλες αλήθειες. Ξέρετε ότι μπορείτε να κρίνετε αν ένα χαμόγελο είναι αυθεντικό ή ψεύτικο κοιτώντας κατά κύριο λόγο τα μάτια αυτού που χαμογελάει; Ένα χαμόγελο είναι ψεύτικο όταν:
Αυτός που χαμογελάει δεν κλείνει καθόλου τα μάτια του (υποχρεωτική μυική κίνηση των ματιών που συνοδεύει το αυθεντικό χαμόγελο) και δεν έχει κίνηση στην περιοχή των ματιών
Δεν εμφανίζονται οι ψιλές ρυτιδούλες γύρω από τα μάτια
Φαίνεται η κάτω σειρά των δοντιών (αυτό γίνεται πχ όταν ζητάμε από κάποιον να πει ‘cheese’ και να χαμογελάσει για τη φωτογραφία, όπου τραβάει τους μυς των ζυγωματικών προς τα έξω, αντί προς τα πάνω που είναι η συνηθισμένη φυσική κίνηση).
2. Χειρονομίες. Χειρονομείτε όταν μιλάτε; Κάνετε μεγάλες, αδρές κινήσεις με τα χέρια σας; Χρησιμοποιείτε τα δάχτυλά σας για να δείξετε κάτι ή να παραστήσετε «εισαγωγικά» σε μία έκφραση; Κουνάτε το χέρι σε χαιρετισμό; Στέλνετε φιλάκια; Το πώς χειρονομείτε δείχνει κάτι από το χαρακτήρα σας αλλά και τον πολιτισμό απ’ όπου προέρχεστε.
3. Παρα-γλωσσικά στοιχεία. Δεν είναι μόνο το τι λέμε που μετράει, αλλά και πώς το λέμε. Κάντε το εξής απλό τεστ: διηγηθείτε το ίδιο γνωστό παιδικό παραμύθι, πχ. την Κοκκινοσκουφίτσα σε ένα παιδάκι και τη μία φορά παραστήστε τον λύκο με χοντρή, δυνατή και άγρια φωνή, και την άλλη με ψιλή, ψιθυριστή και γλυκιά φωνή. Μπορείτε να μαντέψτε τις αντιδράσεις του παιδιού; Ή παρατηρήστε τις δικές σας.
4. Γλώσσα και Στάση Σώματος. Δοκιμάστε να πείτε το ίδιο πράγμα καμπουριάζοντας και τρώγοντας τα νύχια σας τη πρώτη φορά και στέκοντας ευθυτενής με το κεφάλι ψηλά τη δεύτερη. Πώς νιώθετε; Όταν ο συνομιλητής έχει τα χέρια του σταυρωμένα στο στήθος του συνήθως πρόκειται για ‘κλειστή’ στάση, που δείχνει εχθρότητα.
5. Εγγύτητα. Πόσο κοντά ή πόσο μακριά σας αρέσει να στέκεστε από τον συνομιλητή σας; Ανάλογα με τη χώρα απ’ όπου προέρχονται, οι άνθρωποι χρειάζονται λιγότερο ή περισσότερο προσωπικό χώρο στη συζήτηση. Οι μεσογειακοί λαοί τείνουν να στέκονται πιο κοντά στο συνομιλητή τους σε σχέση με βόρειους λαούς. Από την άλλη, στην κουλτούρα μας το να αγγίξουμε κάποιον ή κάποια πάνω στην κουβέντα θεωρείται φυσιολογικό, στις ΗΠΑ κινδυνεύουμε να μας κακοχαρακτηρίσουν ή σε πιο ακραίες περιστάσεις να μας γίνει μήνυση για σεξουαλική παρενόχληση.
6. Βλέμμα. Το βλέμμα λέει πολλά στις κοινωνικές μας επαφές. Κοιτάζετε τον συνομιλητή σας καταπρόσωπο; Χαζεύετε αδιάφορα κάπου πέρα; Ανοιγοκλείνετε νευρικά τα μάτια σας; Ξέρατε ότι όταν συναντάτε άτομα ή πράγματα που σας αρέσουν αυξάνεται και το αυτόματο ανοιγόκλεισμα των ματιών σας και ότι η κόρη του ματιού διαστέλλεται; Παρατηρώντας πώς σας κοιτάει ο άλλος μπορείτε να καταλάβετε αν νιώθει ενδιαφέρον, έλξη, αδιαφορία ή εχθρότητα απέναντί σας.
7. Αφή. Η αφή είναι σημαντική στην επικοινωνία. Μέσω της αφής παίρνουμε τα πρώτα μαθήματα αγάπης από τη μητέρα και τα μηνύματα σιγουριάς και ασφάλειας. Αλλά και η χειραψία λέει πολλά: μια χαλαρή, άτονη, άνευρη χειραψία δηλώνει την πρόθεση και δίνει στοιχεία για την προσωπικότητα αυτού που την κάνει. Αντίστοιχα, ένα δυνατό σφίξιμο, με σιγουριά, δηλώνει άτομο σίγουρο για τον εαυτό του και με αυτοπεποίθηση.
8. Εξωτερική Εμφάνιση.Το στυλ των ρούχων, το πόσο στενά ή μακριά είναι, το χρώμα, το χτένισμα των μαλλιών, τα παπούτσια, η εμφάνισή σας από την κορυφή ως τα νύχια προδίδει πολλά για εσάς. Η ψυχολογία των χρωμάτων δείχνει ότι τα χρώματα έχουν διαφορετική επίδραση στη διάθεσή μας. Η συνολική μας εμφάνιση αλλάζει τους φυσιολογικούς ρυθμούς αλλά και την κρίση αυτών που μας κοιτάζουν. Απλώς σκεφτείτε πόσες φορές έχετε σχηματίσει γνώμη για κάποιον από την εξωτερική του εμφάνιση και την πρώτη εντύπωση.
